پیر ریویو یا peer review چیست؟
پیر ریویو “peer review” معمولاً به عنوان بخشی از فرآیند غربالگری مقالات استفاده می‌شود. معمولاً بسیاری از دانشجویان و محققان تازه‌کار فرآیند چاپ و نشر مقالات را بدون اینکه معنی و مفهوم peer review را بدانند شروع می‌کنند. پیر ریویو به ارزیابی و سنجش مقاله توسط کارشناسان و متخصصان مربوط به یک حوزه خاص علمی اشاره دارد. peer review به عنوان یک سیستم نظارتی و داوری علمی است که به ادیتورهای مجله کمک می‌کند تا ارزش و اعتبار مقالات ارسالی به آنها را دریابند.
پیر ریویو یا peer review چیست؟
۱- نحوه شکل گیری پیر ریویو یا peer review
در گذشته، مقالات ارسال شده به مجلات توسط خود ادیتور مجله مورد غربالگری علمی قرار می‌گرفتند. اما با افزایش زمینه‌های تخصصی و تعداد مجلات این نیاز به وجود آمد تا قبل از تصمیم گیری درباره یک مقاله از نظر سایر متخصصین مربوط به حوزه‌ای که مقاله در آن ارایه شده درباره کیفیت مقاله نیز استفاده شود. این به آن معناست که ادیتورهای مجله تصمیم گرفته‌اند به غیر از نظر و رای علمی خود از آراء و نظرات سایر متخصصان و همکاران خود نیز درباره کیفیت مقاله استفاده نمایند. اما لازم به ذکر است که رای نهایی درباره پذیرش و یا رد مجله به عهده ادیتور مجله می‌باشد.
پیر ریویو یا peer review چیست؟
۲- انواع روشهای پیر ریویو کدام هستند؟
مجلات مختلف برای ارزیابی کیفیت مقاله، انواع مختلفی از پیر ریویو نظیر نظارت تک نفره، دو سو کور یا بازبینی مجدد پس از انتشار را اتخاذ می کنند. صرف نظر از روش انجام شده، هدف اولیه پیر ریویو، اعتبار سنجی مقاله و اطمینان از اینکه محتوای منتشر شده تأثیر جهانی دارد. برای آشنایی با نحوه پاسخ‌دهی به داوری مقالات می‌توانید از این لینک استفاده نمایند.
۳- مشکلات سیستم پیر ریویو peer review کدامند؟
سیستم پیر ریویو peer review مشکلات عدیده‌ای نیز دارد. از جمله این مشکلات را می‌توان تاخیر در تصمیم گیری و داوری مجلات، سوگیری داوری، دزدی علمی و تضاد منافع را نام برد. این احتمال وجود دارد که داوری مقاله ارسال شده را رد کند و بعد از رد کردن خود ایده اصلی مقاله را گرفته و آن را انتشار دهد؛ یا اینکه داوران مقاله احتمال دارد در تصمیم‌های خود بر اساس دانشگاه، نژاد، و یا هرچیز حساس دیگری که در مقاله درج شده باشد سوگیری نشان دهند. همچنین بسیاری از داوری‌های انجام شده معمولاً در ازای دریافت وجه نیست و این مساله نظرات و دیدگاه‌های زیادی بین افراد دانشگاهی پیرامون این مساله که فرآیند داوری پولی یا رایگان باشد ایجاد کرده است.
با این‌حال، باید چنین خلاصه نمود که سیستم پیر ریویو در انجام داوری مقالات موفق عمل کرده است و باعث شده است تا کیفیت علمی مقالات و ژورنالها نیز به این جهت افزایش یابد و درصد بسیاری از مجلات موجود در دنیا از این سیستم داوری استفاده می‌کنند.
لینک‌های مفید دیگر را مشاهده کنید:
عالی